Τι είναι η πελματιαία απονευρωσίτιδα;
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα είναι μια από τις πιο συχνές παθήσεις του άκρου ποδός, κυρίως σε δρομείς και άλτες, αλλά και στο γενικό πληθυσμό με ποσοστό 10%. Πρόκειται για ένα σύνδρομο υπέρχρησης, κατά το οποίο πραγματοποιείται φλεγμονή στην πελματιαία περιτονία. Η πελματιαία περιτονία είναι μια πυκνή, ινώδης ταινία συνδετικού ιστού που εκφύεται από την πτέρνα και καταφύεται στην κάτω επιφάνεια των κεφαλών των πέντε μεταταρσίων. Η φλεγμονή εντοπίζεται στην έκφυσή της.
Ποιοι είναι οι αιτιολογικοί παράγοντες;
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα συμπτώματα πόνου εμφανίζονται ως αποτέλεσμα υπέρχρησης και επαναλαμβανόμενου μικροτραυματισμού της πελματιαίας περιτονίας. Σπανιότερα η κάκωση οφείλεται σε άμεση πλήξη. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στην έναρξη των συμπτωμάτων. Κάποιοι από αυτούς αναφέρονται παρακάτω:
- Μειωμένη ραχιαία κάμψη ποδοκνημικής
- Παραμορφώσεις άκρου ποδός (πλατυποδία, κοιλοποδία)
- Παρατεταμένη όρθια στάση
- Τρέξιμο ή βάδιση σε μεγάλες αποστάσεις
- Αθλήματα με επαναλαμβανόμενα
- Άλματα
- Ακατάλληλα υποδήματα
- Αυξημένο σωματικό βάρος
- Ασσυμετρία στο μήκος των ποδιών
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Αδυναμία γαστροκνημίου, υποκνημιδίου και τένοντα αχιλλείου
Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα;
Βασικό σύμπτωμα της πάθησης είναι ο ξαφνικός και έντονος πόνος, σαν «μαχαιριά», στο κάτω μέρος του ποδιού, κοντά στην πτέρνα. Ο πόνος χειροτερεύει μετά από βάδιση μεγάλων αποστάσεων, άσκηση, βάδιση σε σκληρή επιφάνεια χωρίς παπούτσια και άνοδο σκάλας. Ακόμη, ασθενείς αναφέρουν εντονότερο πόνο το πρωί μετά την έγερση και σταδιακή μείωση αυτού μετά τα πρώτα βήματα. Τέλος, συχνά αναφέρονται συμπτώματα πρωινής δυσκαμψίας και έντονης ευαισθησίας κατά την ψηλάφηση.
Πως αντιμετωπίζεται η πελματιαία απονευρωσίτιδα;
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα αντιμετωπίζεται κατά κύριο λόγο συντηρητικά, με ποσοστό επιτυχίας 90%, με τη φυσικοθεραπεία να αποτελεί πρωταρχική θεραπευτική επιλογή. Είναι σημαντικό ο ασθενής να γνωρίζει ότι τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν από ημέρες, εβδομάδες ή και μήνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι όσο το δυνατόν γρηγορότερα αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα, τόσο πιο γρήγορη και άμεση θα είναι η αποκατάσταση. Μερικές συμβουλές που δίνονται στον ασθενή είναι η ανάπαυση, η αποχή από δραστηριότητες ή αθλήματα που επιβαρύνουν την περιοχή, η χρήση πάγου κατά τις πρώτες ημέρες έναρξης των συμπτωμάτων και οι ασκήσεις διάτασης.
Βασικοί στόχοι της φυσικοθεραπείας αποτελούν η μείωση του πόνου, η αύξηση του εύρους τροχιάς των αρθρώσεων του άκρου ποδός και η επανάκτηση της λειτουργικότητάς του. Μέσω της χρήσης φυσικών μέσων, όπως ηλεκτροθεραπεία, κρουστικός υπέρηχος (shockwave therapy), laser, tecar therapy κ.α επιταχύνεται η διαδικασία επούλωσης. Ακόμη, σημαντικές θεωρούνται οι ασκήσεις ενδυνάμωσης οι οποίες εκτελούνται με προοδευτικότητα. Τα κυριότερα ήδη ασκήσεων που προτείνονται είναι ισομετρικές ασκήσεις, ενεργητικές ασκήσεις με αντίσταση και ισοτονικές. Επιπλέον, οι ασκήσεις διάτασης της πελματιαίας περιτονίας παίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση των συμπτωμάτων.
Το πλάνο θεραπείας διαμορφώνεται από εξειδικευμένο φυσικοθεραπευτή και πάντα σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε ασθενή. Οι ασκήσεις παρέχονται με απόλυτη ασφάλεια, εκτελούνται υπό επίβλεψη και σύμφωνα με τις οδηγίες του φυσικοθεραπευτή.
Το πλάνο θεραπείας μπορεί να τροποποιηθεί, εάν κριθεί απαραίτητο, μετά την επαναξιολόγηση.
Παρακάτω παρατίθενται μερικές από τις σημαντικότερες ασκήσεις για την πελματιαία απονευρωσίτιδα:
Διάταση γαστροκνημίου μυός
Τεχνική μυοπεριτονιακής απελευθέρωσης της πελματιαίας περιτονίας με μπαλάκι
Ενδυνάμωση γαστροκνημίου μυός
Διάταση πελματιαίας απονεύρωσης
